Tarihi Pervane Medresesi Çarşısı Esnafı: “Bu Yıl Yerine Hiçbir Şey Getiremedik. Tutmamız Gereken Kira Parasını Bile Belirleyemedik”
MUSTAFA USTASI
Sinop Türkiye’nin Tarihi Pervane Medresesi Çarşısı’nda bulunan esnaf, önceki yıllara göre satışlarında ciddi düşüş olduğundan şikayetçi oldu. Esnaf Hicran Özkan, “Bu sene hiçbir şeyi değiştiremedik. Tutmamız gereken kira parasını bile alamadık. Satıyoruz ama vergiye gidiyor, muhasebeye gidiyor, ihtiyacımız olan ürünlere gidiyor.” satın almak, kiralara ve aidatlara gidiyor. Her şey zamlandı.” Esnaf Elmas Aydın, “Pazar çok pahalı. Her şey her gün artıyor. Vergiler dahil her şey artıyor. Biz küçük esnafız, zamların hepsini yansıtamıyoruz.”
Sinop Valiliği tarafından 2002 yılında kültür ve turizm amacıyla kullanılmak üzere el sanatları ve şehre özgü yemeklerin tanıtılması amacıyla çarşıya dönüştürülen Tarihi Pervane Medresesi’nin esnafı geçim sıkıntısı çekti.
“GERÇEKTEN BİR AN KAPATMAK EN İYİSİ OLUR”
Esnaf Hicran Özkan şunları söyledi:
“Pandemi dönemiyle birlikte bu yıl hayatın çok daha gergin ve sıkıntılı bir dönemini yaşıyoruz. Kendi açımdan konuşursak, fiyatların ortasındaki dengeyi oturtamıyorum. Hızlı bir artış var. süreç.eski fiyattan satış yapıyoruz.kdv arttı diye üzerine koyduğumuz işleri de müşteriye anlatıyoruz.piyasa esasen kötü.inanın dengeyi oluşturacak durumda değiliz.pandemi öncesi halimizde satışlar, en azından kış döneminin kirasını bir kenara ayırabildik çünkü kışın gelip gidemiyoruz ama bu yıl geriye bir şey koyamadık. Almak zorunda olduğumuz kira parasını bile alamadık. Bu yüzden çok tökezlediğimiz noktalardan biri burası.Satıyoruz ama vergiye gidiyor,muhasebeciye gidiyor,almamız gereken işlere gidiyor,kira ve aidatlara gidiyor,artış var her şeyin üzerinde.Bir el alırız, bir el veririz.Aslında bakınca zevkle, ızdırapla buraya gelmeye başladık. En azından bir şeyler toplayabilelim diye, dükkanımız çalışsın diye, hiç olmazsa dükkanların yüzü ve suyu için burada duruyoruz. Aksi takdirde, mümkün olan en kısa sürede kapatmak muhtemelen en iyisi olacaktır. Ben emekli öğretmenim. Emekli maaşıma güveniyorum ama diğerlerinde böyle bir şans yok. İnşallah iflas etmeden bu halleriyle bu çalışmaları yürütmeye çalışırlar.
“HAYATTA KALMAK MÜMKÜN DEĞİL, YAŞAMAK ZORUNDAYIM”
Gelenler daha çok küçük işler alıyor. Büyük eserler almıyorlar. Fiyatına göre ucuz işler alıyorlar. Artık catering diye bir şey yok çünkü insanlar kendi ceplerini ve kendilerini düşünmek zorunda. Öte yandan sattığımız eserler birden fazla ikramdır. Emekli maaşım 13 bin lira. Sinop’ta konut kiraları 17 bin liraya kadar çıktı. yaşamayı göze alamıyorum. sürünmek zorundayım Artık orta düzey memur değiliz. Artık fakir insanlarız. Daha önce fakir olarak nitelendirilen insanlar ne bilmiyorum ama şimdi alt seviyelerdeyiz. Bu nedenle, kısmen maaşım bazında, buranın toparlanması açısından bir şeyler yapmaya çalışıyorum. Ama toplanmaz. Burada yaşamak da mümkün değil. Kapanan esnaflarımız da oldu. Hayaller ve hayatlar uyuşmayabilir. Kapatan esnaf arkadaşımız aldığı elbisenin fiyatına tekrar almak isteyince o fiyatın çok üzerinde bir fiyatla karşı karşıya kaldı. Dolayısıyla satın alma gücü de düştü. 20 tane aldıysa 5 tane almak zorundaydı. Fiyat koyunca bu kez insanlar almadı. Daha çok el işi yapıyoruz. Kendi emeğimizi ortaya koyarak bir şeyler yapıyoruz. Yıllardır kumaş alıp dikiyorum. Maalesef dışarıdan pek iş bulamıyorum. Ayrıca toptan alım yapmıyoruz. Bu durumda bir şeyler yapmaya çalışıyoruz.”
“ÜLKENİN GENEL EKONOMİSİNİN NEREYE GİDECEĞİNİ GÖREMİYORUM”
Diğer bir esnaf Elmas Aydın ise şunları söyledi:
“Piyasa çok değerli. Her gün her şeyde artış var. Vergiler dahil her şeyde artış var. Biz küçük esnafız. Artışların hepsini yansıtamıyoruz. Minimum seviyede tutmaya çalışıyoruz. kullanılmış veya taksitli yapılıyor cüzi bir fiyat farkı yapıyoruz.İşimizin büyük kısmı elden gidiyor.’Fiyat yüksek değil mi’ diyorlar. Sonra düşündüklerinde ‘Piyasa yüksek haklısın’ diyorlar.Birçok müşterim de geldiklerinde diğer yerlerden daha ucuza sattığımızı söylüyorlar.Biz de öyle olsun isteriz. Kendi el emeğime çok eleman vermem.Yaparsam burada doğru düzgün bir şey satamayız.Elimizden geldiği kadar gitmeye çalışırız.Yetmediği yerde güvenirim. emekli maaşım bu durumda ne kadar harcanır bilmiyorum inanın ülkenin genel ekonomisinin nereye gideceğini göremiyorum rastgele bir felaket, rastgele bir ekstra bir şey olunca sıkışıp kalıyoruz herkes gibi 31 yıldır askerlik yapmış bir insanım emekli maaşımın hak ettiğim seviyede olduğunu düşünmüyorum elimizden gelen bir şey yok elimizden geleni yapmaya çalıştığımız dönemler oldu ama bazı şeyler istediğimiz gibi olmadı.”